نوجوانی دورهی عبور از کودکی به بزرگسالی است. ترک کردن دنیای کودکانه و وارد شدن به دنیایی که در آن باید مانند یک فرد بزرگسال فکر، احساس و رفتار کرد، میتواند برای هرکسی پر از چالش باشد. دختربچه یا پسربچهای که تا چندوقت پیش در دنیای شیرین کودکی زندگی میکرده است، ناگهان خودش را رو در رو با نیازها، مسئولیتها و دغدغههای دنیای آدمبزرگها میبیند. در برخورد با یک نوجوان لازم است به این نکته توجه کنید که او در درون خودش با افکار و هیجانات بسیاری درگیر است.
چرا دوران نوجوانی میتواند دورانی چالشبرانگیز باشد؟
مسائل اصلی دورهی نوجوانانی چه هستند؟
- بلوغ جسمی و جنسی: در این مرحله از زندگی، هورمونهای جنسی شروع به ترشح میکنند و باعث تغییر در ویژگیهای جسمی و جنسی فرد میشوند. میزان آگاهی از روند این تغییرات، دیررس یا زودرس بودن بلوغ و نحوهی برخورد دیگران، بهویژه پدر و مادر، میتوانند این تجربه را برای نوجوان سخت یا آسان کنند.
- بلوغ شناختی و عاطفی: نوجوانان در بسیاری از زمینهها شبیه بزرگسالان هستند اما هنوز از نظر زیستی و در نتیجه، فکری و عاطفی در حال رشدند. لب پیشین مغز آنها، که وظیفهی کنترل رفتارها و احساسات را برعهده دارد، هنوز بهطور کامل رشد نکردهاست؛ بنابراین طبیعیست که یک فرد نوجوان گاهی رفتارهای تکانهای داشته باشد و نتواند بهشکل منطقی فکر و عمل کند.
- کسب هویت: نوجوان در حال ساختن هویت منحصربهفرد خود است. در این مرحله از زندگی، فرد برای اولین بار با جدیت به شکل دادن آینده و مسیر زندگیاش فکر میکند و دربارهی عقاید فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و مذهبیاش تصمیم میگیرد. کسب هویت میتواند یک چالش بزرگ باشد و باعث شود که فرد روشهای مختلف و متفاوتی را امتحان کند تا در نهایت، هویت مطلوب خود را برگزیند.
- پیدا کردن استقلال: در این دوره بیشترین کشمکش بین والدین و فرزندشان به این دلیل است که نوجوان میخواهد بزرگسال شناخته شود و استقلال داشته باشد؛ در حالیکه پدر و مادر او آمادگی ندارند که به یکباره فرزندشان را به چشم یک بزرگسال ببیند و مسئولیت و اختیار همه چیز را به او بسپارند. این مسئله ممکن است باعث بروز اختلاف نظرها و مشاجراتی بین نوجوان و والدینش بشود.
- روابط با همسالان: نوجوانان نقش بسیار مهمی در زندگی همدیگر دارند؛ زیرا اولین همسفران یکدیگر در اکتشاف دنیا هستند. بهعلاوه، تعلق داشتن به یک گروه دوستی کمک میکند تا احساس استقلال بیشتر از خانواده داشته باشند. نوجوانان مدام خود را با دوستانشان مقایسه میکنند، از آنها تاثیر میپذیرند و به تأییدشان نیاز دارند. اغلب نوجوانان ترجیح میدهند که بیشتر اوقات خود را با دوستانشان سپری کنند و در نتیجه، داشتن روابط دوستانهی سالم تاثیرات مثبتی بر زندگیشان دارد.
مهاجرت چگونه بر زندگی یک نوجوان تاثیر میگذارد؟
نوجوانان هویت خود را بر اساس بافت فرهنگی خانواده و نیز با تأثیر گرفتن از آنچه جامعه، رسانهها و دوستانشان به آنها میدهند، میسازند. اگر اطلاعات و ارزشهایی که از این منابع به او میرسند با یکدیگر همسو باشند، فرد در تعیین هویت خود با چالش کمتری روبهرو میشود اما اگر این اطلاعات با هم در تضاد باشند، بحران هویت میتواند جدی و طولانیمدت شود. تغییر فضای فرهنگیای که یک نوجوان پس از مهاجرت با آن مواجه میشود، او را در درک هنجارها و ارزشها دچار مشکل میکند. بسیاری ازخانوادهها پس از مهاجرت تا مدتی دچار چالشهای فرهنگی عمیق هستند و برای تطبیق دادن خود با مقتضیات جامعهی جدید، نیاز به تلاش و زمان دارند. این مسئله برای یک نوجوان که هنوز پایههای هویتی خود را محکم نساخته است، بسیار پررنگتر است.
حالتی را در نظر بگیرید که در آن فرد از کودکی هنجارهایی را به رسمیت شناخته باشد و حال در آستانهی نوجوانی و پس از مهاجرت، تغییرات عمدهای در آن هنجارها ببیند. همچنین، ممکن است که والدین هنوز به ارزشهای پیشین خود اعتقاد داشته باشند و از فرزند خود بخواهند که به آنها پایبند باشد، در حالیکه جامعهی پس از مهاجرت، پیغامهای ارزشی متفاوتی به نوجوان بدهد و این میتواند سرآغاز بحران در هویت او و نیز ایجاد تنش برای والدینش شود.
مشکل بزرگ دیگر زمانی بروز پیدا میکند که نوجوان به خاطر ضعف در به کار بردن زبان جدید یا به دلیل تفاوتهایی که بین خود و همسالانش میبیند، نتواند با آنها صمیمی و همراه شود و از آنجا که دوستی با همسالان و پذیرفته شدن توسط آنها در این بازهی سنی اهمیت زیادی دارد، این مسئله میتواند صدماتی جدی به سلامت روان و کسب هویت او وارد کند.
درون چگونه به شما کمک میکند؟
نوجوانی دورهی بسیار حساسی است اما بر خلاف تصور عموم، لازم نیست که با بحران و سختی زیاد سپری شود؛ نوجوان و والدین او میتوانند با دانستن واقعیتهای مربوط به این دوران و نیز شیوههای برخورد صحیح با مسائل دوران نوجوانی، طی کردن این مسیر را آسان و دلپذیر کنند.
نوجوانی که مهاجرت را تجربه میکند، میتواند این مهارتها را با کمک روانشناس خود بیاموزد:
- حل تعارضهای درونی و کسب هویت
- پیدا کردن اهداف متناسب با ارزشها، علایق و توانمندیها
- انتخاب صحیح بین ارزشهای متعدد و گاه متضاد
- آموختن روشهای تنظیم روابط با والدین و دنیای بیرون.
اگر مهاجرت شما همزمان با دوران نوجوانی خود یا فرزندتان رخ داده و تغییر محیط و سبک زندگیتان به پررنگ شدن مسائل این دورهی حساس دامن زدهاست، مشکلات خود را با ما در میان بگذارید. ما در مرکز مشاورهی درون همراه شما هستیم تا این شرایط را به شکلی سالم و بدون بحران مدیریت و تجربهی مهاجرت خود را تبدیل به سرآغازی برای یک زندگی پر از آرامش و موفقیت کنید.